به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «تنکابن ۲۴» امام (علیه‌السلام) در این سخن حکیمانه به یکی از ویژگی‌های متضاد زنان اشاره کرده، می‌فرماید «زن عقربی است که نیش زدن او شیرین است»؛ (اَلْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ حُلْوَةُ ٱللَّبْسَةِ).
شارحان نهج‌البلاغه، هم در تفسیر این جمله اختلاف فراوان دارند و هم در این‌که آیا نسخهٔ اصلی «لَسْبَه» است یا «لِبْسَه».
در نسخهٔ محمد عبده، «لِبْسَه» آمده که به‌معنای معاشرت و ملازمت است. بنابراین، بر اساس این نسخه، تفسیر جملهٔ بالا چنین است: زن گرچه همچون عقرب گزنده است؛ اما معاشرت با او دارای فواید و برکات و آثار مثبتی است که آن را جبران می‌کند و به دلیل این آثار، معاشرت با او مطلوب است. همان‌گونه که قرآن مجید نیز به آن اشاره کرده، می‌فرماید «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا»؛ «از آیات خدا این است که برای شما همسرانی از جنس خودتان آفرید تا در کنار آن‌ها آرامش پیدا کنید.»
و در جای دیگر می‌فرماید «هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَ أَنْتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ»؛ «زنان برای شما همچون لباس‌اند و شما نیز برای آن‌ها همانند لباس (هر دو زینت یکدیگرید و مایهٔ حفظ هم).»
اما در غالب نسخه‌های دیگر، مانند نسخهٔ مورد بحث ما، «لَبْسَه» آمده است که به‌معنای نیش‌زدن است.
این‌که اگر زن همچون عقرب باشد چگونه نیش زدن او شیرین است؟ شاید از آن‌روست که در کنار نیش‌های او، نوش‌های فراوانی نیز وجود دارد که نیش‌های او را قابل‌تحمل، بلکه شیرین می‌کند.
با توجه به این‌که آن‌چه در مورد عقرب مناسب‌تر به نظر می‌رسد «نیش» است نه «معاشرت»، این تفسیر از تفسیر عبده مناسب‌تر است.
در این‌جا تفسیر سومی نیز وجود دارد که مرحوم کمره‌ای آن را در شرح نهج‌البلاغهٔ خود آورده است. وی می‌گوید: منظور از این کلام حکمت‌آمیز، هشدار به همهٔ مردان و به‌ویژه جوانان است که از زنان آلوده بپرهیزند؛ زیرا آن‌ها همچون عقرب‌اند، هرچند ظاهراً نیش شیرینی دارند، ولی هرگز نباید فریب ظاهر زیبای آن‌ها را خورد و در دام سمّ کشنده‌شان افتاد.
این تفسیر نیز مناسب به نظر نمی‌رسد؛ زیرا لحن جملهٔ حکمت‌آمیز امام (علیه‌السلام)، هشداردهنده نیست، بلکه دعوت به تحمل و مدارا کردن است، که با همسران مشروع سازگار است بنابراین، همان تفسیر دوم، بهترین تفسیر برای این جملهٔ حکیمانه است.
در این‌جا این سؤال پیش می‌آید که آیا این تعبیر دربارهٔ همهٔ زنان صادق است یا دربارهٔ گروهی از آن‌ها؟
بی‌تردید منظور همهٔ زنان نیستند؛ زیرا بسیاری از آن‌ها دارای ایمانی عمیق و تربیت و اخلاقی شایسته‌اند، به‌گونه‌ای که هرگز همسرانشان از آن‌ها نیشی احساس نمی‌کنند. بنابراین، منظور این است که زن اگر تربیت کافی نداشته باشد و روح او از ایمان و معرفت سیراب نشده باشد، حالت گزندگی به خود می‌گیرد.
این سخن حکیمانه برای همسران این‌گونه زنان، این پیام را دارد که به دلیل فواید وجودی آنان، نیش‌هایشان را تحمل کنند.
در حدیثی از امام صادق (علیه‌السلام) می‌خوانیم که فرمود «یکی از حقوق زن بر مرد این است که اگر کار جاهلانه‌ای انجام داد، او را ببخشد و از او درگذرد.» (وَ إِنْ جَهِلَتْ غَفَرَ لَهَا).
انتهای خبر/
