به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «تنکابن ۲۴» امام علی علیه‌السلام در این حکمت به سه فضیلت والا و برتر انسانی اشاره فرموده است و با تشبیهات عالی و زیبا به معرفی آن‌ها پرداخته است تا آدمی به این فضایل راغب شود.

در ابتدا علم و دانش را میراث ارزشمند و گرانبها دانسته است. در حقیقت معنای این تعبیر حضرت علی (ع) این است که ارزشمند ترین میراثی که فرد می‌تواند از خود بر جای بگذارد علم است. در واقع میراثی ارزشمند است که وارث را سعادتمند سازد. البته اگر چه میراث مادی میراثی سودمند است اما میراث علم و دانش به مراتب بالاتر و افزون تر از مال است و منفعت و سود همگانی آن بیشتر از مال و دارایی است.

این بخش از حکمت پنجم مشابه با این سخن پیامبر اکرم (ص) است که می‌فرمایند دانشمندان و علما وراث انبیاء هستند، همانا پیامبران دینار و دِرهَمی بر جای نگذارند (منظور از دینار و دِرهَم، مال و دارایی است) بلکه علم و دانش به ارث گذاشتند، پس هر کس بهره و نصیبی از دانش و علم آن‌ها گیرد بهره و سود بسیاری برده است.

در ادامه حکمت و جمله قصار امیر مومنان علی (ع) آمده است: آداب نیکو زیورهای همیشه تازه هستند.

واژه «آداب» به معنای فضایل اخلاقی است به خصوص چیزهایی که به روابط اجتماعی مرتبط هستند همانند: فروتنی، امانت، راستگویی، خوش رویی، فصاحت در بیان و …

حُلَل هم به معنای زیورها است و جمع واژه «حُلَه» که به معنای لباس زینتی است است.

براساس معنای واژه‌ها و همچنین معنی کلی عبارت، منظور امام علی علیه‌السلام این است که این خصائل و صفات برجسته انسانی همانند لباس‌های زینتی هستند که آدمی بر تن می‌کند.

در واقع فردی که زیورآلات و لباس‌های زیبا به تن می کند جذابیت و قشنگی خاصی در میان عموم افراد خواهد داشت، فردی که آداب را رعایت می‌کند نیز همین گونه است و در نظر دیگران قابل تحسین و ستایش است اما طبق گفته امام علی (ع) آداب با زیورهای دنیایی و ظاهری متفاوت است این خصلت بر خلاف زیورهای دنیایی که کهنه و قدیمی می‌کردند و ممکن است مورد دستبرد سارقان نیز قرار بگیرند، هیچ گاه کهنه و قدیمی نخواهد شد و همیشه تازه است.

گ

در روایات و احادیث اسلامی برای ادب تفسیرهای مختلف و گوناگونی گفته شده است که هر یک از آن ها مصداقی از ادب است.

در حکمت ۴۱۲ آمده است: برای تربیت و ادب تو همین بس است که از آنچه از دیگران نمی‌پسندی (دوست نداری)، دوری کنی.

پس از آن و در بخش سوم حکمت، مولی‌الموحدین حضرت علی (ع) می فرمایند «فکر همانند آینه صاف و شفاف است»

فکر در واقع همان اندیشه کردن حول مسائل مختلف است که بر انسان وارد می‌شود. به تعبیر فیلسوفان، فکر حرکتی ذهنی است به سمت مقدمات و از مقدمات به سمت و سوی نتیجه‌ها.

هر زمانی که فکر و اندیشه از حجاب‌های معرفت دور باشد و هوا و هوسی به آن وارد نشود، همانند آینه شفاف خواهد شد به‌طوری که می‌تواند چهره حقایق را برای آدمی نمایان سازد و آدمی در پرتو آن قادر خواهد بود راه درست و صحیح را پیدا کند. در حقیقت دوست را از دشمن، درست را از نادرست و حق را از باطل خواهد شناخت

وَ قَالَ عَلَيهِ‌السِّلَامُ

الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِيمَةٌ، وَالاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ، وَ الْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ.

امام عليه‌السلام فرمود:

علم و دانش ميراث گران‌بهايى است، و آداب (انسانى) لباس زيبا و کهنگى ناپذير است و فکر آيينه صافى است.

انتهای خبر/